Nadmierne szczekanie u psa
Wokalizacja jest naturalnym sposobem na komunikację psa z człowiekiem, innymi przedstawicielami psiego gatunku oraz otaczającym światem. Nadmierne szczekanie może być jednak frustrujące zarówno dla Ciebie, jak i Twojego pupila. Nadmierna wokalizacja u psów może być symptomem różnych problemów, od braku zrozumienia do zaburzeń behawioralnych. W artykule przyjrzę się głębiej temu zjawisku, omówię potencjalne przyczyny oraz zaproponuję skuteczne strategie radzenia sobie z tym problemem. Jeśli chcesz zrozumieć, dlaczego Twój pies szczeka nadmiernie i dowiedzieć się jak możesz mu pomóc, zapraszam do lektury artykułu.
Wokalizacja sposobem komunikacji psów.
Wokalizacja stanowi kluczowy, pierwotny element komunikacji u psów, pełniąc rolę w wyrażaniu emocji, potrzeb oraz interakcji społecznej. Psy wykorzystują różnorodne dźwięki, od szczekania i warczenia po skomplikowane sekwencje dźwięków, aby przekazać swoje intencje oraz odpowiedzieć na zachowania innych psów. Zrozumienie tej formy komunikacji jest istotne dla właścicieli psów oraz osób pracujących z nimi, aby lepiej interpretować zachowania swoich pupili i poprawić komunikację międzygatunkową.
Podstawowym dźwiękiem wokalizacji psów jest szczekanie, które może przybierać różne formy i intensywność w zależności od kontekstu sytuacyjnego. Szczekanie o niskiej tonacji często jest wykorzystywane jako sygnał zagrożenia lub ostrzeżenia, podczas gdy szybkie, wysokie szczekanie może wskazywać na radość lub podekscytowanie. Warczenie, z kolei, jest często używane w sytuacjach konfrontacji, obrony terytorium bądź jako prośba o dystans.
Oprócz szczekania i warczenia, psy posługują się także innymi dźwiękami, takimi jak skomplikowane sekwencje dźwięków, które mogą być trudne do zinterpretowania przez ludzi. Na przykład, psi jęk lub skomlenie może wskazywać na tęsknotę, ból lub niepokój. Psy także wykorzystują ponadto zmiany tonacji, tempa oraz głośności dźwięków, aby przekazać subtelne niuanse swoich emocji i potrzeb.
Jakie funkcje pełni szczekanie?
Szczekanie pełni wiele różnych funkcji między innymi:
- Funkcja komunikacyjna. Szczekanie jest głównym sposobem komunikacji werbalnej u psów. Psy mogą używać szczekania, aby przekazać różne informacje innym psom lub ludziom, takie jak radość, strach, wyrażenie swoich potrzeb.
- Interakcja ze środowiskiem. Psy często szczekają w odpowiedzi na bodźce z otoczenia, takie jak dźwięki czy ruch. Szczekanie może być sposobem reagowania na zmiany w otoczeniu i utrzymywania świadomości o tym, co się dzieje wokół nich.
- Wyrażanie emocji. Szczekanie może służyć jako wyraz emocji u psów. Na przykład, pies może szczekać z radością podczas zabawy lub z frustracją podczas poczucia zaniepokojenia.
- Ostrzeganie przed zagrożeniem. Jedną z kluczowych funkcji szczekania jest ostrzeganie innych psów lub ludzi przed potencjalnym zagrożeniem. Psy mogą szczekać, aby sygnalizować obecność intruza, niebezpiecznej sytuacji lub zbliżającego się nieznanego bodźca.
- Zwracanie uwagi na siebie. Szczekanie może być także sposobem, w jaki psy zwracają uwagę na siebie. Mogą używać szczekania, aby wezwać innego psa do zabawy, nawiązać kontakt z ludźmi lub innymi psami w swoim otoczeniu a także wymuszać uwagę opiekuna.
Źródło: Counselling – Pixabay
Co wpływa na ogólną szczekliwość psa?
- Predyspozycje rasowe. Bardzo istotne jest zwrócenie uwagi na predyspozycje rasowe i zrozumienie ich wpływu na szczekliwość psa. Decydując się na psa stróżującego, bądź psa z tendencjami do nadmiernego szczekania (teriery, niektóre psy myśliwskie, psy ras małych), musimy wziąć po uwagę to, że szczekanie jest uwarunkowane i wzmacniane genetycznie i na etapie hodowli. Dlatego tak ważny jest świadomy wybór rasy psa.
- Temperament psa. Kolejnym aspektem jest temperament psa, który wpływa na jego szczekliwość, emocjonalność i sposób reagowania na bodźce.
- Zaspokojenie psich potrzeb. Poziom zaspokojenia psich potrzeb, tych nieelastycznych (odżywianie, sen, odpoczynek, pielęgnacja, bezpieczeństwo, kontakty wewnątrz i zewnątrz gatunkowe, toaleta) i elastycznych (ruch, zabawa, lizanie, żucie, gryzienie, węszenie, destrukcja, eksploracja) ma bardzo ważny wpływ na zdrowie, stan emocjonalny a zatem i na szczekliwość psa.
Jakie są przyczyny nadmiernego szczekania i jak im zapobiegać?
Nadmierne szczekanie u psa zaburza normalne funkcjonowanie psa i jego otoczenia. Najczęściej jest ono wynikiem wyrażania wysokich emocji psa i nierozumienia przez Opiekuna jego stanu emocjonalnego. Pies próbuje zwrócić uwagę na swoje potrzeby, wyraża strach, niepokój, irytacje. Dr Lizabeth Borg de Waard Nordic Education Centre for Ethical Dog Training wymienia najważniejsze aspekty, które musimy przeanalizować chcąc pomóc psu i zapobiegać nadmiernemu szczekaniu. Te aspekty to: poznanie przyczyny, poznanie predyspozycji rasowych, redukcje stresu u psa, eliminacja wyzwalaczy oraz rozpoczęcie treningu z psem.
Przyjrzyjmy się głównym przyczynom nadmiernego szczekania i zastanówmy się jak pomóc psu i Opiekunowi:
Problemy ze zdrowiem, starzenie się
Jeśli szczekliwość psa wzrasta z dnia na dzień bądź pojawia się ona u psa starszego, jak najszybciej musimy skonsultować stan zdrowia naszego psa z lekarzem weterynarii. Niestety często starszy pies tracąc wzrok, słuch poprzez szczekanie wyraża swój niepokój, strach. Powodem nagłej szczekliwości u psa mogą być poważne problemy ze zdrowiem.
Frustracja, niezrozumienie psiego języka komunikacji
Często opiekun nie rozumie psiego języka komunikacji co wywołuje u psa frustracje, niecierpliwość i nadmierne szczekanie. Zadaniem opiekuna jest obserwacja psa, zwracanie uwagi w jakich momentach rozpoczyna się szczekanie i co je wywołuje. W trudnych, niezrozumiałych sytuacjach warto skontaktować się z behawiorystą.
Stres, strach
Stres i strach są częstym powodem nadmiernego szczekania u psa. Warto wspierać psy w trudnych dla nich sytuacjach na spacerach, nie przymuszać ich do powitań z innymi psami, niechcianych interakcji z psami. Pomocne jest mijanie stresującego bodźca łukiem, praca na dystansie, obserwacja i wzmacnianie psich strategii adaptacyjnych.
Lęk separacyjny
Zaburzenia separacyjne w tym lęk separacyjny mogą być również powodem nadmiernego szczekania psa. Pomocą dla cierpiącego psa jest terapia behawioralna dostosowana do konkretnego psa i problemu, z którym się boryka.
Przeciążenie sensoryczne
Kolejną bardzo częstą przyczyną nadmiernego szczekania jest przebodźcowanie psa. Pies nie potrafiący poradzić sobie z nadmiarem bodźców środowiskowych, na które jest narażony odreagowuje zmęczenie psychiczne, fizyczne i przeciążenie sensoryczne nadmiernym szczekaniem. Chcąc pomóc psu musimy zastanowić się co je powoduje i unikać przeciążenia psa, zapewnić czworonogowi odpowiednią ilość odpoczynku, spokoju i wyciszenia (nosework, trening „nic nierobienia”, nauka odpoczynku, relaksu, masaż).
Wyrażanie emocji
Poprzez szczekanie nasz kudłaty przyjaciel wyraża swoje pozytywne emocje (radość, ekscytację) i negatywne emocje (niepokój, zdenerwowanie). Chcąc pomóc psu musimy zrozumieć te emocje, ale i znaleźć wyzwalacze szczekania i pomóc psu panować nad emocjami. Karanie, strofowanie może jedynie wzmocnić niepożądane zachowanie psa.
Ostrzeganie
Psy z natury bronią człowieka i „swojego stada”. Chcąc ostrzec i ochronić swojego opiekuna przed potencjalnym niebezpieczeństwem „za oknem”, „za drzwiami”, na spacerze pies zaczyna nadmiernie szczekać. Bardzo ważne jest nasze wsparcie i nieignorowanie psiego ostrzeżenia. Spróbujmy zrozumieć psa i jego intencje. Poinformujmy go, że odebraliśmy jego informacje o zagrożeniu, panujemy nad sytuacją. Warto wesprzeć psa słowami w spokojnym tonie: „wszystko dobrze”, „wszystko ok”. Uspokajanie psa krzykiem zostanie odebranie przez psa jako „ludzkie szczekanie” i wzmacnianie psiego przekonania, że intruz za drzwiami jest groźny i niepożądany. Zwróćmy uwagę również na zarządzanie środowiskiem (zasłonięcie okna, niezbliżanie się do wyzwalającego szczekanie bodźca na spacerze, naukę prawidłowego mijania się psów, wsparcie psa w trudnych sytuacjach). W tej sytuacji ważny jest również trening psa oparty na wprowadzeniu zachowań zastępczych w momencie zanim pies zacznie szczekać.
Źródło: PickPik
Wymuszanie uwagi
Często psy wymuszają swoją uwagę nadmiernym szczekaniem. Warto zwrócić uwagę, kiedy pojawia się wymuszanie i czy nasz pies ma zaspokojone psie potrzeby. Może zapomnieliśmy o porze posiłku, treningu lub spacerze? Warto naszą reakcją „wyprzedzić” wymuszające szczekanie i przekierować niepożądane zachowanie na inną czynność: chwila zabawy, zaspokojenie potrzeby psa zanim zacznie się czegoś domagać, wyjście z pomieszczenia. W momencie szczekania wymuszającego rozwiązaniem jest niereagowanie na zwracającego na siebie naszą uwagę psa. Nasza reakcja, zwrócenie uwagi na psa jest dla niego największą nagrodą. Nasza uwaga to to, czego pies oczekuje.
Nuda
Nuda i samotność „na co dzień” to kolejne przyczyny nadmiernego szczekania. Pies, którego potrzeby psychiczne (trening, szkolenie, zabawa) oraz interakcja z człowiekiem nie są realizowane, będzie nieszczęśliwy. Nuda często przechodzi we frustracyjne szczekanie a nawet psią depresję.
Podsumowanie
Szczekanie psów stanowi nie tylko sposób wyrażania się, ale także formę interakcji społecznej. Psy często komunikują się ze sobą za pomocą dźwięków, odgrywając istotną rolę w utrzymaniu hierarchii społecznej oraz rozwiązywaniu konfliktów. Poprzez obserwację i interpretację wokalizacji innych psów, psy potrafią dostosować swoje zachowania i reagować adekwatnie do sytuacji. Właściciele psów mogą poprawić komunikację ze swoimi zwierzakami poprzez naukę interpretacji różnych dźwięków oraz odpowiednie reagowanie na nie. Zrozumienie wokalizacji psów może przyczynić się do budowania silniejszej więzi między człowiekiem a psem oraz wspierania zdrowej komunikacji międzygatunkowej. Powodzenia!
