Jak budować pewność siebie u psa?

certyfikowany Zoopsycholog, Behawiorysta i Trener psów, absolwentka Polskiej Akademii Zoopsychologii i Animaloterapii w Krakowie, instruktor Nosework Polska, Dogfitness i Rally-O

Magdalena Pabis

Pewność siebie u psa to nie przywilej tylko dla nielicznych – to fundament jego dobrego samopoczucia i spokojnego, radosnego życia. To od niej zależy, czy pies będzie umiał poradzić sobie w nowych sytuacjach, zaufa człowiekowi i… samemu sobie. I choć czasem wydaje się, że to „samo przyjdzie”, w rzeczywistości pewność siebie psa buduje się dzień po dniu, małymi krokami. Pewność siebie u psa to proces, w którym opiekun odgrywa najważniejszą rolę – jako przewodnik, wsparcie i najlepszy przyjaciel.

Dlaczego pewność siebie u psa jest ważna?

Pies, który wierzy w swoje możliwości, lepiej znosi zmiany, rzadziej reaguje strachem czy agresją i szybciej wraca do równowagi po trudnym doświadczeniu. To również pies, który ma zaufanie do swojego człowieka – a to zaufanie jest podstawą każdej dobrej relacji.

Brak pewności siebie często prowadzi do lęków, reaktywności, agresji lękowej i innych problemów behawioralnych.

Prawidłowa socjalizacja – mądre pierwsze kroki

Socjalizacja to coś więcej niż „pokazanie psu świata”. Chodzi o pozytywne i bezpieczne doświadczenia w obecności opiekuna. Warto pamiętać:

• Lepiej poznać mniej bodźców, ale w komfortowych warunkach, niż „zasypać” psa wszystkim naraz
• Nowe sytuacje warto wprowadzać stopniowo, dając psu możliwość wycofania się, jeśli czuje się niepewnie
• Nie chodzi o „hartowanie” szczeniaka – to ma być uczenie, że świat jest przewidywalny i bezpieczny

Rola opiekuna – wsparcie zamiast presji

Pies buduje pewność siebie, gdy wie, że może liczyć na swojego człowieka.

• Mądre wsparcie to przede wszystkim reagowanie na sygnały stresu i niedopuszczanie do sytuacji, które są dla psa za trudne
• Opiekun powinien być „bezpieczną bazą” psa – człowiekiem, do którego zawsze może wrócić i poprosić go o pomoc gdy tego potrzebuje
• Karanie i awersja wywołują lęk, powodują stres, niszczą relację człowieka z psem oraz pogłębiają brak pewności siebie

Trening oparty na zrozumieniu i relacji

Szkolenie to potężne narzędzie w budowaniu pewności siebie – pod warunkiem, że jest oparte na pozytywnym wzmocnieniu.

• Chwal, nagradzaj i doceniaj każdy mały sukces
• Dostosowuj poziom trudności tak, by pies mógł często odczuwać satysfakcję z wykonania zadania
• Twój pies potrafi tyle ile sam go nauczyłeś – nie wymagaj od niego więcej
• Pamiętaj, że kara uczy unikania, nie odwagi

Nie wrzucaj psa na głęboką wodę

Tak jak człowieka można zniechęcić do pływania wrzucając go od razu na środek jeziora, tak samo psa można zablokować, stawiając go w sytuacji zbyt trudnej.

• Nowe wyzwania wprowadzaj stopniowo w życiu oraz treningu
• Pozwól mu zdobywać pewność siebie krok po kroku
• Szanuj psie granice i bądź asertywny. Twój pies nie jest narzędziem do zaspokajania potrzeb innych, obcych ludzi (np. pozwalanie na głaskanie)

Sporty i aktywności budujące sprawczość

Sporty kynologiczne i zabawy rozwijające umysł psa są doskonałym narzędziem do wzmacniania jego pewności siebie. Oto kilka z nich:

• Nosework – pies samodzielnie odnajduje zapach, co daje mu ogromne poczucie sprawczości i samodzielności. Nosework jest wspaniałym wsparciem terapii behawioralnej psów lękliwych, wycofanych, reaktywnych, niepewnych siebie
• Dogfitness – uczy świadomości ciała i kontrolowania ruchów, pokonywania swoich granic i wzmacnia zaufanie względem samego siebie (równowaga, świadomość ciała w przestrzeni, odwaga, budowanie sprawności, integracja sensoryczna psa)
• Hoopers – wspiera samodzielne myślenie, buduje odwagę w eksplorowaniu przestrzeni, wspiera pewność siebie, uczy pracy na odległości i wzmacnia relację z opiekunem

Pozwalanie psu na podejmowanie decyzji

Dając psu możliwość wyboru w kontrolowany sposób, pokazujesz mu, że jego zdanie się liczy i budujesz jego pewność siebie

• Pozwól psu wybrać, którą ścieżką pójdziecie na spacer
• Nie zmuszaj czworonoga do niechcianych interakcji, daj mu czas na komunikację na odległości, zebranie istotnych informacji zapachowych. Pozwól mu zdecydować czy chce podejść do danego psa. Ważne, by psie wybory były bezpieczne i kontrolowane – ale realne

Codzienne małe sukcesy – jak je kreować?

Nic tak nie buduje pewności siebie jak małe i duże sukcesy.

• Zachęcaj psa do eksplorowania nowych powierzchni, np. chodzenie po deskach, pniach, kamieniach, piasku, wodzie czy wysokiej trawie
• Ukrywaj smakołyki w domu lub w ogrodzie, żeby mógł je sam znaleźć
• Wprowadzaj mini-wyzwania, które kończą się dużą nagrodą i psią radością
• W zabawie daj psu wygrywać, w treningu doceniaj każdy mały sukces

Dodatkowe sposoby na wzmacnianie pewności siebie

• Praca z emocjami – nauka samokontroli i radzenia sobie z frustracją w bezpiecznych warunkach
• Rytuały bezpieczeństwa – stałe pory spacerów, posiłków czy odpoczynku pomagają psu czuć się stabilnie
• Wzbogacenie środowiska psa– maty węchowe, kule smakowe – konga, zabawki logiczne, różne faktury do eksplorowania

Pewność siebie jako fundament szczęśliwego życia

Budowanie pewności siebie u psa to proces, a nie jednorazowe działanie. To codzienne wsparcie, małe sukcesy, wspólnie spędzony czas, zabawa i trening oraz szacunek dla granic psa. Nie zapominajmy, że pies, który ufa sobie i swojemu człowiekowi, będzie spokojniejszy, szczęśliwszy i odważniejszy w codziennym życiu.

Twój pies nie urodził się po to, by spełniać oczekiwania świata. Chroń go, wspieraj i bądź asertywny, gdy jest taka potrzeba.

I tak jak Ty czasem potrzebujesz kogoś, kto powie „dasz radę, jestem obok”, tak samo on potrzebuje Twojej obecności, cierpliwości i wiary w jego możliwości.

Każdy mały krok, każda wspólna przygoda, każde „brawo, udało się!” to cegiełka w jego poczuciu własnej wartości. A pewny siebie pies to pies, który wie, że w jego świecie jest bezpieczne miejsce – przy Tobie.