Jak przygotować się do zawodów Nosework?
Nosework – sport bazujący na najważniejszym psim zmyśle – węchu, zyskuje coraz większą popularność wśród Opiekunów psów. Zawody Nosework to nie tylko „test” umiejętności psa, ale przede wszystkim sprawdzian współpracy Opiekuna ze swoim psim przyjacielem. Aby start w zawodach był udaną zabawą i satysfakcjonującą pracą zespołową, warto odpowiednio się do niego przygotować. W tym artykule znajdziesz porady, jak zadbać o najistotniejsze aspekty udanego startu.
Kompetencje i umiejętności psa i przewodnika
Zanim zdecydujesz się na udział w zawodach Nosework bardzo ważne jest zdobycie kompetencji i umiejętności, które pozwolą Wam czuć się pewnie. Najważniejsze elementy to między innymi:
- motywacja psa do przeszukania (super się razem bawimy)
- motywacja psa do odnalezienia próbki
- prawidłowe nagradzanie
- umiejętność oznaczania próbki zapachowej
- współpraca i komunikacja psa i przewodnika
- prawidłowy handling
- prawidłowo wprowadzone hasła, markery, rutyna startowa itd.
- umiejętność pracy w rozproszeniach
Nie wymagajmy od psa świetnego startu, w kategorii, której nie trenowaliśmy. Zdarzają się zespoły, które podchodzą do startu a przykładowo – przeszukanie pojazdu – wykonują na zawodach pierwszy raz. Zanim wystartujesz upewnij się, że Ty i Twój pies znacie wszystkie kategorie zawodów w organizacji Nosework, w której startujecie: pojazdy, przedmioty, pomieszczenia, pojemniki z woda, ziemią, teren zewnętrzny itd.

Generalizacja w treningu
Generalizacja w treningu Nosework to generalizacja miejsc i nauczenie psa pracy węchowej w różnych miejscach, warunkach, rozproszeniach. Generalizację wprowadzamy stopniowo. Jeśli trenowaliśmy tylko w domu, ogrodzie przydomowym – przeszukanie w innym miejscu, terenie zewnętrznym będzie dla psa wyzwaniem. Dlatego należy generalizować miejsca „z głową”, dodawać rozproszenia etapowo a każdy trening dostosowywać do psich umiejętności. Generalizacja to nie tylko miejsca (pomieszczenia, tereny zewnętrzne) ale i przedmioty, pojazdy, pojemniki z wodą. Pies musi poznać różne pojazdy: samochody, motory, rowery, wózki, hulajnogi. Zaznajomić się z wieloma przedmiotami i pojemnikami. Takie treningi to duża ilość czasu. Warto jednak go poświęcić, aby nie narażać swojego psiego przyjaciela na niepotrzebny stres, frustracje i mocno zniechęcić go do nowych wyzwań Nosework.
Przygotowanie fizyczne i psychiczne psa
Zawody Nosework nie wymagają kondycji fizycznej jak przykładowo zawody agility, jednak warto wprowadzić treningi interwałowe i wytrzymałościowe. Praca węchowa bardzo męczy czworonożnego niuchacza i zabiera wiele energii a przeszukanie kilku ringów na zawodach jest dla psa trudnym zadaniem. Regularne spacery, zabawy i odpowiednia dieta pozwolą utrzymać niuchacza w formie. Warto również zwrócić uwagę na regenerację – zapewnij psu czas na odpoczynek po treningach i przed zawodami.
Równie istotne jest przygotowanie psychiczne. Pies powinien czuć się pewnie w nowych miejscach i w obecności obcych ludzi oraz psów. Jeśli Twój pies nie czuje się dobrze w otoczeniu innych psów rozpocznij swoją przygodę na Zawodach Nosework, które mają tzw. tryb indywidualny. W trybie indywidualnym pies przyjeżdża na zawody na określoną godzinę. Treningi w różnych warunkach i „symulacja” zawodów pomogą mu oswoić się różnymi sytuacjami.

Nagrywaj treningi i poproś o pomoc
Każdy z nas popełnia błędy. Wykorzystaj to i ucz się na własnych błędach, pomyłkach i porażkach. Zachęcam nagrywać swoje treningi i przeszukania, co pozwoli na spokojną analizę i ocenę. Jeśli nie ćwiczysz z instruktorem Nosework poproś o pomoc wtajemniczonego w sport pomocnika. Osoba patrząca „z boku” widzi dużo więcej.
Przygotowanie Opiekuna
Przygotuj się również merytorycznie – poznaj zasady zawodów, procedury i typowe błędy, których warto unikać. To da Ci większą kontrolę nad sytuacją i zapewni spokój. Twój spokój i pewność siebie mają ogromne znaczenie dla komfortu psa, który wyczuwa każdą Twoją emocję.
Samodzielność czy wsparcie psa – ważny jest balans
Naucz się odczytywać sygnały, jakie wysyła Twój pies i wiedz, kiedy go wesprzeć, a kiedy pozwolić mu działać samodzielnie i nie przeszkadzać „w robocie”. Poznaj ZWZ, czyli zmiany zachowania psa podczas przeszukania. Baczna obserwacja psa, nagrywanie treningów pomoże Ci „nauczyć się” mowy ciała Twojego psiego przyjaciela i być dla niego wsparciem.
Trening w warunkach zbliżonych do zawodów
Aby pies mógł skupić się na zadaniu podczas zawodów, warto organizować treningi w warunkach jak najbardziej zbliżonych do rzeczywistych. Pracuj w różnych miejscach: w zamkniętych pomieszczeniach, na zewnątrz, w różnych warunkach pogodowych. Wprowadzaj rozpraszacze, takie jak inne zwierzęta czy nowe zapachy, aby pies uczył się ignorowania bodźców. Zapisz się na zawody treningowe i zawsze proś o ocenę Twojego startu i wskazówki instruktora/ sędziego zawodów. Symuluj również elementy zawodów, takie jak czas oczekiwania na start czy ograniczenie przestrzeni. To pozwoli psu przyzwyczaić się do specyfiki wydarzenia i czuć się pewniej!
Sprzęt i logistyka
Na zawody zabierz wszystko, czego możesz potrzebować:
- Smakołyki lub ulubioną zabawkę psa do nagradzania po starcie
- Wodę i miskę
- Koc lub matę do odpoczynku psa
- Aktualne zaświadczenie o szczepieniach, książeczkę zawodów, jeśli jest wymagana
- Odpowiednie szelki, w których trenujecie, linkę
Zaplanuj trasę dojazdu na miejsce zawodów i uwzględnij czas na aklimatyzację psa po przybyciu.
Regulaminy i zasady
Każde zawody Nosework mogą mieć nieco inne reguły, dlatego przed startem dokładnie zapoznaj się z regulaminem zawodów. Sprawdź, jakie zapachy będą wykorzystywane (naturalne, przygotowane na olejkach), jakie są dopuszczalne sposoby komunikacji z psem oraz jakie kary mogą zostać nałożone za Wasze błędy. Zwróć uwagę na procedury zgłoszenia i upewnij się, że wszystkie formalności są załatwione z wyprzedzeniem.
Rutyna przed zawodami
Stwórz rutynę, która pomoże psu wyciszyć się i skoncentrować przed startem. Nie mam na myśli, rutyny startowej, której wprowadzenie w treningach jest podstawą, ale rutynę przed zawodami. Krótki spacer, sesja relaksacyjna czy ulubiona zabawa mogą być dobrym sposobem na zmniejszenie napięcia. Muszą to być czynności, aktywności, które będą idealnie dopasowane do charakteru, temperamentu i tego co lubi Twój pies.
Podsumowanie
Zawody Nosework to świetna okazja do sprawdzenia swoich umiejętności i pogłębienia relacji z psem. Najważniejsze jest systematyczne przygotowanie, znajomość potrzeb i ograniczeń swojego psa oraz spokojne podejście do całego wydarzenia. Pamiętaj, że najważniejsze są dobra zabawa i czerpanie radości z wspólnych chwil na ringu a nie zajęte miejsce na zawodach. Powodzenia!
