Rozmowa z Simone Mueller

Simone Mueller to niemiecka trenerka psów i konsultantka behawioralna, znana na całym świecie jako twórczyni metody Predation Substitute Training. Jej podejście narodziło się z osobistych doświadczeń z pierwszą suką – Malinką, która z pasją rzucała się w pogoń za dziką zwierzyną. Zamiast stosować kary czy narzędzia awersyjne, Simone postanowiła stworzyć nowy, bezpieczny sposób pracy z psami przejawiającymi silny instynkt łowiecki. Tak powstała metoda oparta na zabawie, relacji i szacunku dla naturalnych potrzeb psa – bez przymusu i frustracji.

Jej gry zastępcze, czyli Predation Substitute Games, pomogły już tysiącom opiekunów zapanować nad trudnymi zachowaniami, takimi jak pogoń za kotem, rowerem czy sarną – i to bez krzywdzenia relacji z psem.

Dziś mamy ogromną przyjemność przedstawić Wam wyjątkowy wywiad z Simone Mueller – o psach, pogoni, etyce pracy z instynktem łowieckim i o tym, jak zamienić polowanie w zabawę.

Jak zaczęła się Twoja przygoda z psami i co sprawiło, że skupiłaś się na instynkcie łowieckim?

Moja zawodowa droga tak naprawdę zaczęła się, gdy adoptowałam Malinkę — psa z silną pasją do polowania. W domu była niesamowicie słodka, ale kiedy tylko wychodziłyśmy na zewnątrz, zmieniała się całkowicie. Cała jej uwaga skupiała się na otoczeniu: skanowanie, pogoń, znikanie. To było wyczerpujące i łamało mi serce, bo nie wiedziałam, jak do niej dotrzeć.
W tamtym czasie jedyne, co słyszałam, to porady dotyczące kontroli — krótsze smycze, surowsze komendy, więcej zarządzania. Ale nic z tego nie działało, a co gorsza: niszczyło naszą relację. Wtedy zaczęłam głębiej zgłębiać temat zachowań łowieckich. Nie po to, by je tłumić — ale by je zrozumieć. Chciałam znaleźć sposób, który pozwoli zarówno Malince, jak i mnie czuć się skutecznie, bezpiecznie i w połączeniu ze sobą.
Ta wspólna droga z nią była zalążkiem tego, co ostatecznie stało się Treningiem Zastępczym Dla Zachowań Łowieckich (PST – Predation Substitute Training).

Jakie były kluczowe momenty w Twojej karierze, które doprowadziły do stworzenia PST?

Było kilka kluczowych momentów:

• Praca z sfrustrowanymi opiekunami, którzy „robili wszystko dobrze” — a mimo to ich psy wciąż goniły dzikie zwierzęta.
• Obserwacja, że wiele psów „reaktywnych” lub „nieposłusznych” było po prostu bardzo zmotywowanych otoczeniem — i nie miały dla tej motywacji ujścia.
• A przede wszystkim: zobaczenie transformacji, gdy zaczęłam używać gier kooperacyjnych i funkcjonalnych nagród zamiast tłumienia.

Wtedy zrozumiałam: nie musimy blokować zachowań łowieckich — możemy je przekierować, nadać im cel i budować relację poprzez nie.

Czym różni się Twoje podejście do zachowań łowieckich od tradycyjnych metod ich tłumienia?

Tradycyjne metody często opierają się na kontroli: smyczach, awersji, unikaniu lub wymaganiu posłuszeństwa w stanach wysokiego pobudzenia. Te podejścia ignorują stan emocjonalny psa i jego naturalne potrzeby.
Trening Zastępczy (PST) opiera się na współpracy, zgodzie i komunikacji. Zamiast mówić „nie goń”, mówimy:
👉 „Oto coś, co możesz zrobić zamiast tego.”
Skupiamy się na dawaniu psu sensownych alternatyw, regulacji emocji i jasnej strukturze, na której może polegać.

Czym dokładnie jest PST i jakie potrzeby psa zaspokaja?

PST to oparte na nauce, nagradzające podejście do treningu psów z silnymi instynktami łowieckimi. Zostało zaprojektowane tak, by zaspokajać ich naturalne potrzeby — takie jak skanowanie, tropienie, pogoń i rozszarpywanie — poprzez strukturalne gry, aktywności i jasną komunikację.
Zaspokaja:

• poznawcze potrzeby polowania (rozwiązywanie problemów, zaangażowanie)
• emocjonalne potrzeby (dreszcz emocji, ekscytacja, spełnienie)
• społeczne potrzeby (dzielenie doświadczeń z człowiekiem)

Nie chodzi o kontrolowanie psa — tylko o partnerstwo z nim.

Dlaczego wybierasz modyfikowanie i przekierowywanie zachowań łowieckich zamiast ich całkowitego eliminowania?

Ponieważ zachowania łowieckie są częścią genetycznego dziedzictwa psa — zwłaszcza u niektórych ras. To nie jest „zły nawyk” ani coś, co można po prostu wykasować. To głęboko zakorzeniona potrzeba, która chce być wyrażana — tak jak potrzeba ruchu, węszenia czy eksploracji.
Próby eliminowania prowadzą do frustracji, utraty więzi, a nawet problemów behawioralnych. Ale kiedy przekierowujemy te zachowania — oferując sensowne, uporządkowane alternatywy — zaspokajamy potrzebę psa w sposób, który sprawdza się w codziennym życiu. Pies jest spełniony, środowisko bezpieczne, a relacja pozostaje nienaruszona.

Jakie są kluczowe etapy PST i dlaczego każdy z nich jest ważny?

Obserwacja i zrozumienie
Co wyzwala zachowanie? Jakie są wzorce? To pozwala nam działać strategicznie.
Nauka zachowań zastępczych
Wprowadzamy strukturalne alternatywy, które bezpiecznie i satysfakcjonująco odzwierciedlają elementy łańcucha łowieckiego.
Trening skupienia i komunikacji
Budujemy sygnały orientacyjne, kontakt wzrokowy i kontrolę impulsów — zawsze na bazie nagród i współpracy.
Kontrolowana ekspozycja i uogólnienie
Wprowadzamy łagodne wyzwania z życia codziennego w kontrolowanych warunkach — np. obserwacja dzikiej zwierzyny z dystansu.
Zastosowanie w życiu codziennym
Na tym etapie pies uczy się wybierać kontakt z opiekunem zamiast instynktu.

Jaki typ psa najbardziej korzysta z PST?

To zazwyczaj psy, które:

• Nagle się „odcinają”, gdy coś się poruszy
• Nie reagują na komendy w stanie wysokiego pobudzenia
• Przejawiają skanowanie, podchodzenie, intensywne gonienie
• Powodują stres lub frustrację u opiekuna

Często są to rasy pracujące lub myśliwskie, ale PST sprawdza się także u kundelków czy psów towarzyszących ze skupieniem na środowisku. Typowy pies PST to pies inteligentny, wrażliwy i kierowany instynktem — który rozwija się, gdy nadamy jego energii kierunek oparty na współpracy.

Jakie wczesne sygnały ostrzegawcze świadczą o silnym instynkcie łowieckim u psa?

• Intensywne skanowanie otoczenia
• Zastygnięcie i napięcie ciała (mylnie interpretowane jako spokój)
• Uszy skierowane do przodu, zamknięty pysk, przesunięcie ciężaru ciała
• Nagłe „pociągnięcie” w kierunku bodźca
• Ignorowanie opiekuna

To wczesne sygnały, że pies wchodzi w łańcuch łowiecki. Ich rozpoznanie daje nam czas na reakcję zanim zacznie się pogoń.

Jak pracujesz z opiekunami, którzy nie rozpoznają tych sygnałów lub reagują zbyt późno?

Zaczynam od edukacji bez obwiniania. Używamy nagrań wideo, strukturalnej obserwacji i refleksji, by pomóc opiekunom zobaczyć, co się naprawdę dzieje. Budujemy „świadomość przed pogonią”, by człowiek umiał wcześniej rozpoznać wzorce.
Potem pracujemy nad proaktywnymi nawykami:

• Wspólne skanowanie otoczenia z psem
• Reagowanie zanim wzrośnie pobudzenie
• Wykorzystywanie dystansu i terenu jako wsparcia

Chodzi o to, by przemienić reaktywność w responsywność — zarówno u psa, jak i u człowieka.

Jak wygląda typowa sesja PST krok po kroku?

Przyjazd i rozluźnienie — węszenie, ruch, wejście w przestrzeń
Obserwacja — ocena stanu emocjonalnego psa, dostosowanie celów
Gry orientacyjne — aktywności budujące skupienie i poczucie bezpieczeństwa
Zachowania zastępcze — strukturalna zabawa, praca węchowa, zadania rozwiązywania problemów
Kontrolowana ekspozycja — praca w pobliżu bodźców, np. dzikich zwierząt, z zachowaniem dystansu
Wyciszenie i refleksja — węszenie, rozsypywanie jedzenia, spokojne przejścia
Omówienie z opiekunem — co działało, co nie, co ćwiczyć dalej

Jakie „zamienniki łowieckie” najczęściej polecasz?

• Dla tropienia i skanowania: „wzrokowe wzbogacenie środowiska”, co oznacza pozwalanie psu spokojnie obserwować otoczenie lub inne zwierzęta z bezpiecznej odległości.
• Dla pogoni: zabawy z flirt polem, przywołanie + nagroda w formie zabawki
• Dla rozszarpywania: zabawki do niszczenia, pudełka węchowe
• Dla węszenia: ścieżki z jedzeniem, zabawy tropiące, szukanie w środowisku, „znajdź” w wysokiej trawie
• Dla rozładowania emocji: przeciąganie z zasadami, zabawy destrukcyjne

Najlepsze zamienniki pasują do ulubionego etapu łańcucha łowieckiego konkretnego psa.

Jakie kryteria bierzesz pod uwagę przy wyborze aktywności zastępczych?

• Dopasowanie do fazy łowieckiej
• Satysfakcja emocjonalna (czy to daje psu spełnienie?)
• Bezpieczeństwo i struktura (czy to powtarzalne i bez ryzyka?)
• Współpraca człowieka i psa (czy buduje komunikację?)
• Indywidualne preferencje psa (czy to naprawdę go ekscytuje?)

Plan dostosowujemy do konkretnego psa, nie tylko do zachowania.

Czym różni się PST u chartów, terierów i wyżłów?

• Charty: bodźce wzrokowe, potrzeba kontroli z dystansu, strukturalne zabawy w pogoń
• Terierzy: intensywne skupienie na podchodzeniu/skoku, potrzeba kopania, niszczenia, zadań węchowych
• Wyżły: balans między wrażliwością a pobudzeniem, praca z „zastygiem i obserwacją”

Metoda bazowa pozostaje ta sama — ale ścieżkę trzeba dopasować do typu psa.

Jaką rolę odgrywa eksploracja środowiska w PST?

Eksploracja jest kluczowa. Nie unikamy terenów z dziką zwierzyną — wykorzystujemy je celowo.
W kontrolowanych warunkach (np. ogrodzone tereny z dziką zwierzyną) możemy:

• Pracować przy lekkim pobudzeniu
• Uczyć orientacji i kontaktu
• Pozwolić psu obserwować, nie ćwicząc pościgu

To buduje samoregulację w realnych warunkach.

Jakie zasady powinni stosować opiekunowie między sesjami?

• Używaj długiej smyczy dla bezpieczeństwa
• Nie wzmacniaj niekontrolowanej pogoni
• Zapewniaj codzienne aktywności zastępcze
• Ćwicz orientację i komunikację na każdym spacerze
• Wybieraj środowiska dostosowane do poziomu psa

Struktura między sesjami zapewnia spójność i sukces.

Czy PST można stosować u psów w każdym wieku?

Tak!

• Młode psy: działamy zapobiegawczo — budujemy dobre nawyki zanim pogoń się utrwali
• Starsze psy: uczymy się na nowo — zajmuje to więcej czasu, ale jest jak najbardziej możliwe

Czy są sytuacje, w których PST się nie nadaje?

Tak — albo wymagają one najpierw adaptacji:

• Psy z problemami zdrowotnymi lub bólem
• Psy w bardzo niestabilnym środowisku
• Psy z ekstremalnymi reakcjami lękowymi

W takich przypadkach najpierw dbamy o bezpieczeństwo i stabilność emocjonalną — do PST wracamy później.

Jakie są najczęstsze błędy popełniane przy PST?

• Zbyt szybkie wchodzenie w sytuacje wysokiego pobudzenia
• Traktowanie PST jak treningu posłuszeństwa
• Zapominanie, że człowiek też jest częścią procesu

Unikniesz ich, jeśli zwolnisz, skupisz się na komunikacji i poprosisz o wsparcie, gdy jest potrzebne.

Po czym poznać, że PST działa?

• Więcej kontaktu wzrokowego
• Większa responsywność w pobliżu bodźców
• Mniej nerwowych reakcji
• Pies zatrzymuje się, zanim zareaguje

Sukces często jest niewidoczny na początku — tkwi w subtelnych zmianach i rosnącym partnerstwie.

Jakie zmiany behawioralne są najbardziej zauważalne i jak długo to trwa?

Najbardziej widoczne:

• Spokojniejsze spacery
• Większe zaangażowanie
• Mniej „znikania” w otoczeniu

Czas: zauważalne zmiany w ciągu kilku tygodni, stabilny postęp w 3–6 miesięcy — w zależności od psa i regularności.

Jakiej rady udzielasz opiekunom, którzy czują się bezsilni?

Nie jesteś sam — i Twój pies nie jest „zepsuty”.
Zacznij współpracować z jego naturą, nie przeciwko niej.
Bądź ciekawy, nie sfrustrowany. Szukaj wsparcia.
Istnieje droga naprzód — i zaczyna się od zrozumienia.

Czy planujesz projekty dla osób, które chcą głębiej wejść w PST?

Oczywiście. Moim najbardziej kompletnym źródłem jest kurs online „Call Off the Chase” — do przerabiania we własnym tempie, krok po kroku przeprowadza przez cały proces PST. Zawiera ponad 10 godzin materiału wideo, studia przypadków i ćwiczenia praktyczne.
Dla początkujących polecam „PST Principles” — krótkie, przystępne wprowadzenie do podstaw metody. Ten kurs jest dostępny po polsku na mojej stronie, razem z innymi w pełni przetłumaczonymi kursami.

Świetna wiadomość dla polskich opiekunów psów: książka ZAPOLUJMY RAZEM jest już dostępna w języku polskim i można ją zamówić bezpośrednio przez Amazon. Na mojej stronie internetowej znajdziesz również dwa w pełni przetłumaczone webinary – wprowadzenie do metody PST dla początkujących oraz czteroczęściowy, pogłębiony kurs dla osób gotowych wejść głębiej w świat Predation Substitute Training. Oba webinary zawierają polskie zeszyty ćwiczeń, przetłumaczone slajdy i profesjonalne lektorskie nagrania w języku polskim, co gwarantuje płynne i przystępne doświadczenie edukacyjne w Twoim języku.

👉 Po codzienną dawkę wiedzy i inspiracji zapraszam też na mój Instagram: @predation_substitute_training

Rozmawiał: Tomasz Pabis