Pudel
Pudle są jedną z najbardziej rozpoznawalnych i charakterystycznych ras psów ze swoją gęstą, kędzierzawą sierścią i eleganckim wyglądem. Ta inteligentna i energiczna rasa w swojej historii pełniła już funkcje psów myśliwskich i psów do towarzystwa, zdobywając serca ludzi swoją lojalnością, wdziękiem i niezwykłą inteligencją.
Historia rasy
Historycy na ogół zgadzają się, że Pudle to jedna z najstarszych ras psów myśliwskich. Jej korzenie sięgają XV wieku. Zdania co do kraju pochodzenia są podzielone. Niektórzy kynolodzy uważają, że pochodzi on z Niemiec, gdzie używany był jako pies do polowań na ptactwo wodne. Sama nazwa Pudel ma pochodzić od niemieckiego słowa „puddeln” co oznacza kałużę i ma nawiązywać do wodnego charakteru tych psów. Inni kynolodzy podają, że rasa ta pochodzi z Francji, gdzie znana była jako Caniche od słowa „cane” oznaczającego kaczkę. Jest to również oficjalne stanowisko Międzynarodowej Organizacji Kynologicznej FCI oraz polskiej ZKwP.
Tak czy inaczej psy te zyskiwały bardzo dużą popularność wśród arystokracji ze względu na swój specyficzny wygląd, przyjazny charakter i wysoką inteligencję. Były więc coraz częściej używane w charakterze psów towarzyszących. Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom hodowcy już od XVII wieku zaczęli tworzyć mniejsze wersje Pudli. Tak właśnie powstały odmiany – Pudel miniaturowy, który był często używany do poszukiwania trufli, oraz Pudel toy stworzony typowo jako pies do umilania czasu bogatej szlachty i występów cyrkowych.
Pudle zostały zarejestrowane jako rasa stosunkowo wcześnie, bo już w 1874 roku w Wielkiej Brytanii. Od tego czasu stale zyskiwał na popularności, a badanie z roku 2012 uznało go jako trzecią najpopularniejszą rasę (po Labradorach i Owczarkach niemieckich).
Wzorzec Rasy
Pudel to pies pierwotnie myśliwski a obecnie do towarzystwa należący do 9 Grupy FCI. Znajduje się on w Sekcji 2 (Pudle).
Jest to pies średniej budowy o charakterystycznej kędzierzawo lokowatej szacie, bezspornie sprawiający wrażenie eleganckiego i dumnego.
Głowa Pudla powinna być wyrazista, o prostych konturach, dobrze wymodelowana. Nie może być zbyt masywna ani zbyt delikatna. Nos o szerokich nozdrzach ma barwę czarną (u pudli czarnych, białych i srebrnych) lub brązową (u pudli brązowych). Uszy dosyć długie, opadające wzdłuż policzków, płaskie, zaokrąglone na końcach i okryte długą falistą sierścią. Oczy o migdałowatym kształcie, lekko skośne mają kolor czarny lub ciemnobrązowy. Mogą też mieć barwę ciemnego bursztynu u brązowych pudli.
Mocna średniej długości harmonijna szyja osadzona jest na proporcjonalnym tułowiu o zwartej linii grzbietu. Jego długość nieznacznie przekracza wysokość w kłębie. Tułów zakończony jest osadzonym dość wysoko, na poziomie lędźwi ogonem.
Pudle mają dwa rodzaje szaty.
Lokowate okryte są obfitym włosem o delikatnej wełnistej strukturze, który jest bardzo elastyczny i odporny na ucisk dłoni. Tworzy on regularne loki.
Sznurowate również okryte są delikatnym i gęstym włosem, jednak w ich przypadku tworzy on charakterystyczne sznury, o długości co najmniej 20 cm.
Psy te występują w wielu wersjach kolorystycznych: jednolicie czarnej, białej, brązowej, srebrnej, płowej, morelowej, cynamonowej i czerwonej.
W zależności od wysokości w kłębie rozróżniamy cztery rodzaje pudli:
Pudel średni – odmiana najstarsza, której wysokość w kłębie wynosi pomiędzy 35 a 45 cm.
Pudel duży – jego wysokość w kłębie mieści się pomiędzy 45 a 60 cm. Jest to powiększona kopia Pudla średniego i musi on zachowywać wszystkie jego cechy.
Pudel miniaturowy – jego wysokość wynosi od 28 do 35 cm. Musi przypominać Pudla średniego, zachowując w miarę możliwości takie same proporcje.
Pudel toy – jest to najmniejsza odmiana rasy. Jego wysokość wynosi od 24 do 28 cm.
Charakter
Pudel to pies bardzo inteligentny, bystry i oddany swojemu opiekunowi. Zdecydowanie jest to jedna z najbardziej inteligentnych ras psów, a jego chęć do uczenia się można wykorzystać ucząc go sztuczek lub szkoląc w psich sportach. Czasem można spotkać się nawet z opinią, że Pudle posiadają ludzką inteligencję. Jest to pies bardzo towarzyski i chętny do zabawy. Odpowiedni dla początkujących właścicieli psów, potrafi wybaczyć wiele błędów swojemu opiekunowi. Jednak musi to być opiekun, który chętnie będzie spacerował ze swoim psiakiem i zapewni mu stymulację fizyczną i umysłową. Szczekliwość tych psów zależna jest od rodzaju Pudla. Średnie i duże nie są zbytnio szczekliwe, choć i one ostrzegą szczeknięciem przed zbliżającą się obcą osobą. Pudle miniaturowe i toy są bardziej szczekliwe, ale i one nie szczekają bez powodu.
Psy te warto szkolić wyłącznie pozytywnymi metodami, często nagradzać i chwalić. Metody awersyjne mogą doprowadzić do problemów behawioralnych a nawet problemów zdrowotnych. Pudle choć bardzo wesołe, są jednak wrażliwymi psami. Problemy związane z nadpobudliwością i nadmiernym szczekaniem mogą wystąpić również, gdy nie będą miały zapewnionej odpowiedniej dawki ruchu.
Pudel jest bardzo wszechstronnym psem, dlatego wiele form aktywności będzie dla niego odpowiednich. Właściciele tych psów mogą wybierać od noseworku, nauki sztuczek, obedience, po bardzo żywiołowe agility. Są to psy, które lubią towarzystwo opiekuna i chcą spędzać z nim cały swój czas.
Bardzo ważna jest też odpowiednia socjalizacja i habituacja na wczesnym etapie życia. To bardzo ważny okres i dzięki niemu opiekun może ukształtować psa wspaniałego i pewnego siebie. Dobrym pomysłem będzie wtedy zapisanie się do psiego przedszkola, gdzie pod okiem doświadczonego trenera nauczy się poznawać nasz ludzki świat.
Zdrowie
Pudle przy odpowiedniej pielęgnacji i utrzymywaniu dobrego stanu zdrowia żyją między 12 a 15 lat. Są to psy, które należą do najzdrowszych ras. Jednak istnieją choroby, na które statystycznie Pudle zapadają częściej niż na inne.
Do najpowszechniejszych schorzeń Pudli należą:
- Dysplazja stawów biodrowych
- Choroba Legga-Calvego-Perthesa (LCP)
- Padaczka idiopatyczna
- Choroba Addisona
- Postępujący zanik siatkówki (PRA)
- Choroba von Willebranda
Dysplazja stawów biodrowych
Jest to wada anatomiczna, która dotyczy nieprawidłowego kształtu stawów biodrowych. Może prowadzić do bólu, niestabilności stawu oraz powodować rozwój choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego w przyszłości, dlatego wcześniejsze rozpoznanie i leczenie są istotne dla zapobieżenia powikłaniom.
Choroba Legga-Calvego-Perthesa (LCP)
Bardzo rzadkie schorzenie, które dotyczy głowy kości udowej. Powoduje zubożenie krążenia krwi do stawu biodrowego, co prowadzi do zniszczenia tkanki kostnej, bólu, sztywności stawu i utraty funkcji kończyny.
Padaczka idiopatyczna
Jest przewlekłym zaburzeniem neurologicznym. Charakteryzuje się ono nawracającymi napadami drgawkowymi, które nie mają znanego konkretnego powodu lub podłoża. Jest to najczęstsza forma padaczki u psów i może prowadzić do utraty świadomości, sztywności mięśniowej i mimowolnych ruchów.
Choroba Addisona
Niedoczynność kory nadnerczy, jest schorzeniem, w którym nadnercza nie wytwarzają wystarczającej ilości hormonów kortyzolu i aldosteronu. Objawami są osłabienie, brak apetytu, wymioty, biegunka i skurcze mięśniowe. Leczenie polega na podawaniu hormonów zastępczych.
Postępujący zanik siatkówki (PRA)
Dziedziczna choroba oczu, która powoduje stopniową utratę wzroku. Objawy choroby obejmują początkowo problemy z widzeniem w słabym świetle, a następnie postępującą utratę pola widzenia i ślepotę.
Choroba von Willebranda
Dziedziczne zaburzenie krzepnięcia krwi. Objawia się nadmiernym krwawieniem po urazach lub zabiegach, wydłużonym czasem krwawienia oraz skłonnością do powstawania siniaków.
Bardzo ważna jest profilaktyka leczenia i wczesne wykrycie chorób. Warto przynajmniej raz w roku kontrolować stan zdrowia psa, poprzez badania krwi i moczu, żeby wykluczyć lub ewentualnie podjąć leczenie chorób na wczesnym etapie ich rozwoju.
Opieka i pielęgnacja
Pudle mają sierść, która nie linieje, dlatego wiele osób uważa rasę jako odpowiednią dla alergików. Z tym trzeba jednak uważać, gdyż uczulają nie tylko włosy, ale również ślina i pot. Jest to rasa, która jest bardzo wymagająca pod względem groomerskim. Wymaga regularnego strzyżenia, aby zachować sierść w odpowiedniej kondycji. Oprócz częstych wizyt w salonie groomerskim Pudel wymaga codziennego szczotkowania przez właściciela. W przeciwnym razie sierść, która jest gęsta i kręcona będzie miała skłonność do filcowania. Sierść należy również dokładnie wyczesać przed każdą kąpielą i zaraz po niej.
Od wczesnych lat trzeba przyzwyczajać psa do zabiegów pielęgnacyjnych takich jak czyszczenie uszu, zębów czy przycinanie pazurów. Są to bardzo ważne zabiegi związane z zachowaniem odpowiedniej kondycji i zdrowia psa. Pies powinien być tego uczony już na etapie socjalizacji.
Żywienie
Pudle lubią jeść i warto to wykorzystać stosując przysmaki jako formę nagrody w szkoleniu. Jednak trzeba pamiętać, żeby wszystkie smakołyki wliczać do całodziennego bilansu kalorycznego. W przeciwnym razie pies może przybrać na wadze a jest to niekorzystne dla jego zdrowia. Psy te nie są szczególnie wybredne i można je karmić różnymi sposobami. Odpowiednia dla nich będzie dieta BARF, gotowane posiłki skomponowane w oparciu o dietę BARF, sucha karma. Ważne jest jednak, żeby karma miała wysoką zawartość białka dobrej jakości.
Ilość karmy musi być dostosowana do formy aktywności. Pudel uprawiający sporty typu agility musi otrzymywać odpowiednio większą dawkę kaloryczną niż jego odpowiednik, którego formą aktywności będą głównie spacery. Posiłki warto podzielić również na mniejsze części i podawać psu 2-3 razy dziennie. Pozwoli to zapobiec poważnym schorzeniom takim jak skręt żołądka, które często kończą się śmiercią. Ważny jest również stały, nieumiarkowany dostęp do czystej, chłodnej wody.
Interakcja z dziećmi i zwierzętami
Pudle są bardzo rodzinnymi psami. Będą świetnym towarzyszem i przyjacielem dzieci, pod warunkiem, że dzieci będą uczone jak zachowywać się w stosunku do psa. Muszą wiedzieć co sprawia psu przyjemność, a czego nie lubią. Pudle są bardzo cierpliwymi psami i wiele potrafią znieść, ale nie znaczy to, że można je narażać na stres związany z nieodpowiednim traktowaniem. Jeśli chodzi o tolerancję dzieci to ważną rolę będzie odgrywała odpowiednia socjalizacja na wczesnym etapie życia. Socjalizacja będzie również kluczowa w odniesieniu do tolerowania innych zwierząt w domu. W większości przypadków nie ma z tym większych problemów i psy tej rasy potrafią dogadywać się z kotem czy królikiem. Jeśli jednak nie były uczone tego od najmłodszych lat, nowe zwierzątko w domu trzeba wprowadzać stopniowo i w przemyślany sposób.
