Obroża czy szelki?

certyfikowany Zoopsycholog, Behawiorysta i Trener psów, absolwentka Polskiej Akademii Zoopsychologii i Animaloterapii w Krakowie, instruktor Nosework Polska, Dogfitness i Rally-O

Magdalena Pabis

Wielu z nas Opiekunów zastanawia się nad właściwym wyborem i zadaje sobie pytanie: obroża czy szelki? Czy istnieją badania, które wskazują na przewagę jednej opcji nad drugą? Czy szelki są bardziej bezpieczne dla kręgosłupa i szyi psa? A może obroża będzie mniej problematyczna w użytkowaniu? W tym artykule przyjrzę się bliżej zarówno obrożom, jak i szelkom, aby pomóc Opiekunom psów dokonać najlepszego wyboru dla swoich czworonożnych przyjaciół.

Obroża czy szelki?

Wybór odpowiedniego sprzętu spacerowego dla psa pomiędzy obrożą a szelkami, jest tematem, który budzi wiele zainteresowania i dyskusji wśród Opiekunów psów. Chociaż oba rozwiązania mają swoje zastosowania, coraz więcej badań i opinii ekspertów wskazuje na korzyści płynące z używania prawidłowo dobranych szelek, które mogą być bezpieczniejsze dla zdrowia psa i wspierać jego naturalne ruchy i zdrową postawę. Rozważę te aspekty, opierając się na dostępnych badaniach i opiniach ekspertów.

Zalety i wady obroży

Obroża to klasyczne i bardzo popularne rozwiązanie wśród Opiekunów psów. Wybierając obroże, Opiekunowie argumentują, że jest ona wygodna i łatwa w użyciu. Zajmuje mało miejsca, jest dostępna w różnych rodzajach (jak np. obroże parciane, skórzane czy obroże materiałowe), a jej zakładanie jest szybkie. Mądrze stosowna obroża w przypadku spokojnego psa (nie ciągnącego na smyczy), psa sportowego, może być odpowiednim rozwiązaniem.

Zalety:

• Łatwość i szybkość w zakładaniu i zdejmowaniu
• Łatwość czyszczenia, zajmuje mało miejsca
• Stosowana podczas uprawiania niektórych sportów kynologicznych

Wady:

• Ryzyko urazów szyi: nagłe szarpnięcia mogą prowadzić do uszkodzeń kręgosłupa szyjnego, mięśni oraz tkanek miękkich.
• Problemy z układem oddechowym: nacisk na tchawicę może powodować problemy z oddychaniem, szczególnie u ras brachycefalicznych (np. mopsów, buldogów).
• Ryzyko urazu tarczycy: ucisk obroży w okolicy szyi może prowadzić do zapaleń i zmian w okolicach gruczołu tarczycowego.
• Wpływ na zachowanie: nadmierny nacisk lub nieodpowiednie używanie obroży (szarpanie, ciągniecie) może nasilać zachowania lękowe i agresywne.
• Brak kontroli nad psem: obroże mogą być mniej skuteczne w kontrolowaniu psa, szczególnie jeśli pies mocno ciągnie lub jest bardzo aktywny.
• Ryzyko urazu oczu: silne szarpanie może zwiększyć ciśnienie w gałkach ocznych, co może być problematyczne, szczególnie dla psów z predyspozycjami do jaskry lub innych chorób oczu.
• Dyskomfort: psy mogą odczuwają dyskomfort związany z noszeniem obroży, co może wpływać na ich ogólne samopoczucie.

Obroża jako rozwiązanie na ciągnięcie – prawda czy mit?

Chciałabym rozprawić się z popularnym mitem dotyczącym stosowania obroży u psów, które ciągną na smyczy. Wielu Opiekunów wybiera obrożę, sądząc, że pies będzie na niej ciągnął mniej niż na szelkach. Zadajmy sobie jednak pytanie: dlaczego pies miałby mniej ciągnąć na obroży niż na szelkach? Czy obroża „magicznie” poprawia relację między psem a Opiekunem? A może po prostu wywołuje dyskomfort lub wręcz dusi psa, zmuszając go do zwolnienia?

Warto pamiętać, że obroża nie jest narzędziem służącym do korekty psiego zachowania. Aby pomóc psu, który ciągnie na smyczy, powinniśmy najpierw zrozumieć przyczynę jego zachowania. Często przyczyną jest frustracja, lęk, niezaspokojone potrzeby, brak odpowiedniego treningu, a także brak prawidłowej relacji i komunikacji z Opiekunem. Zakładanie ciasnej obroży nie jest rozwiązaniem – nie wspominając nawet o kolczatkach, obrożach zaciskowych i innych narzędziach awersyjnych, które mogą wywoływać ból i stres.

Zalety i wady szelek

Dobrze dobrane szelki typu guard zdobywają popularność jako bezpieczniejsze rozwiązanie, ponieważ równomiernie rozkładają nacisk na klatkę piersiową i barki psa. Są szczególnie rekomendowane dla psów młodych, starszych oraz tych z problemami zdrowotnymi.

Zalety:

• Równomierny rozkład siły nacisku, co minimalizuje ryzyko urazów szyi
• Najlepsze rozwiązanie dla szczeniaków, których układ ruchu dopiero się kształtuje
• Bezpieczne dla seniorów, rekonwalescentów i psów z problemami ortopedycznymi
• Wspierają naturalną postawę psa i są polecane przez behawiorystów i trenerów (szelki typu guard)
• Przydatne i bezpieczne w treningu, zwłaszcza przy nauce chodzenia na smyczy
• Najlepsze rozwiązanie podczas uprawiana sportów takich jak: canicross, bikejoring, skijoring. Wspierają naturalny ruch psa, minimalizują ryzyko kontuzji i zwiększają komfort przy biegach czy ciągnięciu roweru lub narciarza.

Wady:

• Mogą być mniej wygodne w zakładaniu i zajmować więcej miejsca
• Trudniejsze do utrzymania czystości
• Niedozwolone w niektórych sportach kynologicznych (obedience, agility)

Szelki typu guard – dlaczego warto je wybrać?

Szelki typu guard to jedna z najczęściej polecanych opcji dla psów, szczególnie tych aktywnych. Dzięki specyficznej konstrukcji, która składa się z dwóch pasków – jednego biegnącego przez klatkę piersiową, a drugiego wokół klatki, szelki te zapewniają psu swobodę ruchu, a jednocześnie stabilne przyleganie. Ich największą zaletą jest to, że nie uciskają karku ani ramion, co pozwala na naturalny ruch łap i zmniejsza ryzyko otarć. Szelki typu guard sprawdzają się świetnie na spacerach, w aktywnościach sportowych oraz w sytuacjach, gdzie wymagana jest pełna kontrola nad psem. Zapewniają mu przy tym pełen komfort i bezpieczeństwo.

Wpływ sprzętu spacerowego na zdrowie psa – badania naukowe

Istnieje kilka badań wskazujących na potencjalne korzyści używania szelek oraz ryzyko związane z noszeniem obroży, szczególnie u psów, które mają tendencję do ciągnięcia na smyczy. Oto niektóre z nich:

Badania dotyczące wpływu obroży na szyję i tchawicę psów

Badania przeprowadzone na Tierärztliche Hochschule Hannover wykazały, że nacisk wywierany przez obrożę na szyję psa może prowadzić do mikrourazów w okolicach tchawicy, kręgosłupa szyjnego oraz mięśni. Psy ciągnące na smyczy są szczególnie narażone na takie urazy, co może prowadzić do problemów oddechowych i bólu w szyi. Obroże mogą także powodować zwiększone ciśnienie wewnątrzgałkowe, co może być szkodliwe dla psów z problemami okulistycznymi.

Wpływ szelek na równowagę ciała i postawę

Badania z 2013 roku przeprowadzone na Uniwersytecie w Wiedniu, opublikowane w czasopiśmie Journal of Veterinary Behavior, sugerują, że dobrze dopasowane szelki mogą równomiernie rozłożyć nacisk na klatkę piersiową, co jest korzystniejsze niż punktowy nacisk obroży na szyję. Wyniki badań pokazują, że szelki sprzyjają prawidłowej postawie psa i nie wpływają negatywnie na ruchy ciała, zwłaszcza podczas spacerów i biegania.

Badania dotyczące przeciążeń układu kostno-mięśniowego

W 2018 roku badanie opublikowane w Journal of the American Animal Hospital Association wykazało, że obroże, szczególnie używane u psów ciągnących na smyczy, mogą prowadzić do przeciążeń stawów szyjnych i barkowych. Przeciążenia te mogą przyczyniać się do problemów bólowych oraz do długotrwałych urazów kręgosłupa.

Obroża a problemy z oddychaniem

Badanie przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Stanu Nowy Jork (SUNY) wykazało, że nacisk wywierany przez obrożę może ograniczać przepływ powietrza i pogarszać funkcje oddechowe, szczególnie u ras brachycefalicznych (takich jak buldogi i mopsy), które już naturalnie mają problemy z oddychaniem. Wyniki wskazują, że dla psów o takiej budowie ciała zaleca się raczej stosowanie szelek.

Ocena stresu u psów w zależności od rodzaju sprzętu spacerowego

W badaniach z 2020 roku przeprowadzonych na Uniwersytecie w Helsinkach naukowcy badali poziomy kortyzolu (hormonu stresu) u psów spacerujących na smyczy w obroży oraz w szelkach. Psy korzystające z szelek wykazywały niższe poziomy kortyzolu podczas spacerów, co sugeruje, że nacisk wywierany przez obrożę może być dla psów stresujący, zwłaszcza gdy czują dyskomfort w okolicach szyi.

Podsumowanie

Podsumowując, wybór odpowiedniego sprzętu spacerowego, pomiędzy obrożą a szelkami ma ogromny wpływ na zdrowie i komfort naszego psa. Chociaż obroża może być wygodna i praktyczna, zwłaszcza dla psa, który dobrze chodzi na smyczy, coraz więcej właścicieli docenia zalety szelek typu guard. Równomierne rozłożenie nacisku, mniejsze ryzyko urazów szyi i lepsza postawa psa sprawiają, że są one bezpiecznym i komfortowym rozwiązaniem. Warto poświęcić czas na dobranie sprzętu idealnie dopasowanego do potrzeb, charakteru i zdrowia naszego czworonożnego przyjaciela – to inwestycja, która procentuje w jego codziennym komforcie i bezpieczeństwie.