Jak pies odczuwa smak?

certyfikowany Zoopsycholog, Behawiorysta i Trener psów, absolwentka Polskiej Akademii Zoopsychologii i Animaloterapii w Krakowie, instruktor Nosework Polska, Dogfitness i Rally-O

Magdalena Pabis

Patrząc na błyskawicznie znikający posiłek z psiej miski zapewne nie raz zastanawialiście się czy pies odbiera smaki tak jak my? Czy potrafi się nimi delektować i mieć satysfakcję z jedzenia? Czy smak jest dla niego istotny? Przyjrzyjmy się zatem dzisiaj psiemu zmysłowi smaku.

Jak działa psi zmysł smaku?

Psy posiadają zmysł smaku i odczuwają smaki podobnie jak my ludzie za pomocą receptorów smakowych. Receptory smakowe (komórki smakowe) znajdują się w kubkach smakowych zlokalizowanych na psim języku, a także częściowo na podniebieniu i w tylnej części jamy ustnej. Kubki smakowe pobudzane są przez substancje chemiczne zawarte w psim jedzeniu. Aby nasz psiak mógł poczuć określoną substancję chemiczną musi być ona najpierw rozpuszczona w ślinie. Psie gruczoły ślinowe wydzielają dwa rodzaje śliny gęstą do przetwarzania pokarmu mięsnego i wodnistą do rozmiękczania pokarmu roślinnego. Pies posiada tylko ok. 1700 kubków smakowych, a człowiek aż 9000 dlatego warto zaznaczyć, że psi zmysł smaku jest znacznie słabszy niż u człowieka.

Pies nie przywiązuje do smaku aż takiej wielkiej wagi jak człowiek i często bez zbędnego delektowania łapczywie pochłania swój posiłek. Łapczywość uwarunkowana jest również genetycznie, pokarm zdobyty i zjedzony był pokarmem bezpiecznym i niepodlegającym dzieleniu się z konkurencją. Pamiętajmy też, że zmysł smaku jest silnie połączony ze zmysłem węchem, który nasz pies ma 100 000 razy czulszy niż człowiek. Intensywny zapach potrawy (nawet nie do końca przyjemny) wręcz zachęci naszego psa do zjedzenia „pachnącego” kąska. Intensywność zapachowa wzmacnia odczucie smaku i chęć jedzenia u psa.

Jakie smaki odczuwa pies?

Psie kubki smakowe są zdolne do odbierania smaków: słodkiego, słonego, kwaśnego i gorzkiego. Ciekawostką jest to, że psy posiadają również kubki smakowe wrażliwe na smak mięsa a szczególnie tłuszczu mięsnego oraz wody. To wyjaśnia nam, dlaczego nasi psi przyjaciele tak upodobali sobie smak mięsa. Trudno jest nam ludziom wyobrazić sobie smak wody, gdyż dla nas jest ona neutralna. Psy pijąc wodę nie tylko gaszą swoje pragnienie, ale dzięki wyspecjalizowanym kubkom smakowym znajdującym się na czubku ich języka potrafią czerpać z picia przyjemność. Kubki te uaktywniają się szczególnie po zjedzeniu przez psa słodkiego bądź słonego pokarmu.

Pyszne czy odpychające, czyli które smaki są lubiane przez psy, a które nie?

Oprócz oczywiście zachęcającego smaku mięsa psy lubią smak słodki. Receptory reagujące na „słodycz” wrażliwe są na furany, które znajdują się w owocach. Gdybyśmy chcieli zastanowić się, dlaczego psy lubią smak słodki to ewolucyjnym wyjaśnieniem będzie potrzeba wzbogacenia i urozmaicenia diety psowatych w energetyczne i bogate w witaminy owoce. Podając naszemu psu owoce pamiętajmy jednak o tym, że rodzynki, winogrona są trujące dla psów a niektóre owoce pestkowe im nie służą. Owoce serwowane w niewielkiej ilości naszemu psu mogą wzbogacić jego mięsną dietę i „zadowolić” jego kubki smakowe.

Smak słony jest przez psy słabo wyczuwalny, a psie zapotrzebowanie na sód zawarty w soli jest niskie, dlatego nie ma potrzeby „dosalania” psich potraw. Mięso zawiera wystarczającą psiemu organizmowi ilość sodu. Dodawanie soli do psich posiłków jest bardzo szkodliwe, może uszkodzić nerki, wątrobę, żołądek, spowodować problemy kardiologiczne. Nigdy nie podawajmy psu naszych doprawionych potraw i „resztek” obiadowych. Plasterek szynki, żółtego sera, kawałek parówki podany sporadycznie zdrowemu psiakowi nie zaszkodzi. Nasi psi towarzysze nie przepadają za smakiem kwaśnym oraz nie lubią smaku gorzkiego. Zniechęcający smak gorzki chronił psy – podobnie jak inne ssaki przed zjedzeniem trucizny bądź innej szkodliwej substancji.

Psia niechęć do smaku gorzkiego wykorzystywana jest do wyrobu sprayów, preparatów zniechęcających psiaki do obgryzania mebli i innych domowych przedmiotów. Skuteczność tych preparatów pod względem „biologicznym” jest wątpliwa, gdyż receptory odbierające smak gorzki znajdują się na końcu języka. Szczeniak może zdążyć wyszlifować ząbkami pokryty preparatem element wyposażenia naszego domu zanim „odbierze” jego zniechęcający smak. Preparaty te również są kontrowersyjne pod względem zdrowotnym i behawioralnym.

Czy temperatura i wilgotność mają wpływ na odczuwany smak psiego pokarmu?

Temperatura i wilgotność mają wpływ na odczuwany przez psiaka smak. Psy preferują lekko ciepły i wilgotny posiłek. Taki pokarm ma intensywniejszy zapach, na który psy są bardzo wrażliwe, ale i intensywniejszy smak. Lekko ciepły pokarm jest łatwiej przyswajalny i polecany psiakom z wrażliwym układem pokarmowym, psim staruszkom, psom chorym. Naukowcy snują nawet przypuszczenia, że pies ma zakorzenioną preferencję do przyjemnie ciepłego posiłku, gdyż biologicznie przypomina on ciepłe mleko matki. Ponadto ewolucyjne ciepły smak mięsa kojarzony był ze świeżo upolowaną zdobyczą.

Czy wszystkie psy tak samo odczuwają smak?

Psy tak jak i my ludzie mają swoje preferencje smakowe. Psiarze „wymienią się” doświadczeniami dotyczącymi preferencji smakowych ich pupili i okazuje się, że psy posiadają bardzo różnorodne gusta żywieniowe na co ma wpływ wiele czynników. Duże znaczenie na odbiór smaku przez psa ma jego przyzwyczajenie do danego rodzaju pokarmów, sposób żywienia i indywidulane psie smakowe upodobania. Nie bez znaczenia jest „socjalizacja smakowa” szczeniaka i nauczenie go danego smaku i zapoznanie go z określonym rodzajem pożywienia. Wpływ na rozwój receptorów smaku u psa ma również dieta jego matki podczas ciąży, gdyż pokarmowe substancje chemiczne przenikają do jej wód płodowych. Składniki pokarmowe a zatem i obecne w nich substancje chemiczne przenikają także do mleka matki, którym rozkoszują się szczeniaczki.

Czy zmysł i odbiór smaku przez psa zmienia się?

Oczywiście preferencje smakowe u psów mogą się zmieniać. Bywają psy, które nudzą się danym smakiem, karmą, ale i takie, które najchętniej jedzą ten sam pokarm – być może stały rodzaj pokarmu daje im poczucie bezpieczeństwa. Psie organizmy również intuicyjnie mogą „odrzucać” pewne smaki, a zacząć preferować inne. Może to być związane z chorobą, z niedoborami składników pokarmowych, zmianą diety przez właściciela bądź też z wiekiem. Należy też podkreślić, że komórki receptorowe odbierające smak – tak jak komórki skóry obumierają a na ich miejsce powstają nowe. Z wiekiem psa ten proces regeneracji i wymiany staje się wolniejszy i zmysł smaku u psiego staruszka jest już osłabiony. Psi senior, który ma znacznie upośledzony zmysł smaku i zapachu często traci apetyt. Jeśli zmiana preferencji smakowych naszego psiego przyjaciela nastąpi nagle, jak najszybciej powinniśmy skontaktować się z naszym lekarzem weterynarii, który przeprowadzi dokładną diagnostykę stanu zdrowia naszego przyjaciela.

Jak komponować najsmaczniejsze posiłki dla naszego psa?

Chcąc zadowolić kubki smakowe naszego psiaka pamiętajmy, że psia dieta musi być bogata w mięso i tłuszcze zwierzęce. Oczywiście serwujmy psu słodkie warzywa i owoce, które psy mogą spożywać. Nie zapomnijmy o stałym dostępie do świeżej, pysznej wody, Najważniejsze jest to, aby komponować posiłki zgodnie z psimi preferencjami. Pamiętajmy również, aby posiłki były nie tylko smaczne, ale i zdrowe. Warto zatem zasięgnąć porady psiego dietetyka a wprowadzając zmiany w psim jadłospisie robić to powoli i stopniowo, aby nie narażać naszego psa na problemy żołądkowo- jelitowe.

Psinosek życzy wszystkim czworonogom zdrowej i smacznej diety i zadowolenia z przygotowywanych przez ich opiekunów posiłków.