Czy komunikacja agresywna u psów jest agresją?
Czy warczenie psa, stawianie granic lub inne zachowanie agresywne względem innego psa oznacza, że jest on agresywny? W artykule przyglądam się komunikacji agresywnej u psów, opierając się na fazach zachowań według trenera i behawiorysty Michele Minunno. Omówię, jak psy próbują wyrażać swoje emocje, zanim dojdzie do ataku, oraz jak Opiekunowie mogą rozpoznać wczesne sygnały, aby uniknąć eskalacji potencjalnego, psiego konfliktu.
Czym jest komunikacja agresywna u psów?
Komunikacja agresywna u psów często budzi niepokój, ale nie zawsze oznacza faktyczną agresję. Psy, podobnie jak inne zwierzęta, używają różnorodnych sygnałów, by wyrazić dyskomfort, zagrożenie lub zdystansować innego psa.
Dlaczego psy komunikują agresję?
Agresja to część naturalnej komunikacji psów, wynikająca z różnych przyczyn. Warto zrozumieć, dlaczego psy mogą odczuwać potrzebę agresywnego zachowania, co pomoże lepiej reagować w zaistniałych sytuacjach i zapobiegać niebezpiecznym interakcjom i wspierać swoich czworonożnych przyjaciół.
Zachowania agresywne mogą wynikać z różnych powodów: lęku, frustracji, bólu, a także potrzeby ochrony terytorium i realizacji potrzeb wynikających z łańcucha łowieckiego. Psy są zwierzętami społecznymi, ale w niektórych sytuacjach mogą czuć się zagrożone, co prowokuje reakcje obronne.
Lęk i stres to jedne z głównych czynników prowokujących agresywne reakcje. Psy, które czują się zagrożone mogą wykazywać agresję defensywną, by chronić swoją strefę komfortu. W wielu przypadkach pies reaguje agresywnie, by ochronić swoją przestrzeń, członków rodziny lub siebie Terytorialność odgrywa ważną rolę – pies broni swojego domu, zasobu (zabawki) lub Opiekuna.
Znaczenie zrozumienia sygnałów psa
Zanim pies zaatakuje, zwykle wysyła wiele subtelnych sygnałów, których nie zawsze jesteśmy świadomi. Niewłaściwa interpretacja tych sygnałów może prowadzić do sytuacji, w której pies czuje się zmuszony do podjęcia bardziej zdecydowanych działań. Zrozumienie tych komunikatów to podstawa do zapobiegania agresji i budowania silnej, pozytywnej relacji z psem.
Komunikacja zamiast wrogości
Psy rzadko atakują bez powodu. Często agresywne zachowania są reakcją na niepokój, frustrację lub strach. Zrozumienie ich mowy ciała oraz sygnałów drabiny agresji od najsubtelniejszych takich jak: usztywnienie ciała, odwracanie wzroku, ziewanie, oblizywanie się, usztywnienie ciała aż po warczenie, kłapniecie zębami, pozwala rozpoznać wczesne oznaki dyskomfortu i zapobiec eskalacji.
Rola Opiekuna w interpretacji zachowań
Opiekun ma najważniejszą rolę w odczytywaniu sygnałów psa. Poprzez odpowiednią edukację i obserwację zachowań można uniknąć nieprzyjemnych sytuacji i zredukować ryzyko wystąpienia zachowań agresywnych i być wsparciem dla swojego psa.
Fazy komunikacji agresywnej według Michele Minunno
Michele Minunno to włoski trener psów oraz behawiorysta, specjalizujący się w analizie i modyfikacji zachowań zwierząt domowych, zwłaszcza psów. Jego praca skupia się na zrozumieniu emocji, sygnałów oraz potrzeb psów, co pozwala na lepsze budowanie relacji między Opiekunem a zwierzęciem.
Minunno zyskał uznanie w środowisku trenerów i behawiorystów dzięki swojej metodologii, która kładzie nacisk na wczesne rozpoznawanie sygnałów ostrzegawczych u psów. Jego podejście pomaga zapobiegać agresji poprzez odpowiednie zrozumienie i reakcję na komunikaty wysyłane przez psy. Swoje teorie opiera na wieloletniej obserwacji i pracy z różnorodnymi przypadkami psich zachowań problematycznych.
Michele Minunno wyróżnia główne fazy komunikacji agresywnej u psów. Każda z nich niesie inne sygnały i wskazuje na stopień narastającego napięcia. Warto zrozumieć, jak one się rozwijają, aby odpowiednio reagować w każdej z faz.
Faza dyskomfortu i sygnałów ostrzegawczych
W odpowiedzi na bodziec wyzwalający, czyli taki, który pies odebrał jako zagrożenie, zmieniają się jego emocje. Na początku pies może wykazywać delikatne oznaki dyskomfortu, takie jak odwracanie głowy, oblizywanie warg, zawęszanie, napinanie ciała czy unikanie kontaktu wzrokowego. Te subtelne sygnały są niestety często niezauważane, co może prowadzić do eskalacji zachowań.
Źródło: Pexels – Pixabay
Faza statyczna
Faza statyczna nazwana jest też fazą agresji defensywnej. Kiedy pies nie zostaje zrozumiany lub sytuacja się pogarsza, przechodzi do wyraźniejszych sygnałów, takich jak warczenie, silne usztywnienie ciała, pokazywanie zębów, kłapnięcie. To wyraźne grożenie i ostrzeżenie, które wskazuje na to, że pies czuje się zagrożony. Komunikuje żądanie zwiększenia dystansu lub przerwania niepokojącego go zachowania.
Faza dynamiczna
W fazie dynamicznej dochodzi do zmniejszenia dystansu do obiektu agresji na przykład podejście, doskoczenie, ale bez fizycznego kontaktu. Pies zwiększa ekspresję sygnałów do maksimum, ale pamiętajmy, że jego celem jest nadal uniknięcie konfliktu i starcia.
Żródło: Dawid Pabis
Atak – faza kontaktowa
Gdy wszystkie wcześniejsze sygnały są ignorowane, pies może przystąpić do ataku. Jest to ostateczność, do której pies posuwa się w sytuacji, gdy czuje, że nie ma innego wyjścia. Atak najczęściej wynika z obawy o swoje bezpieczeństwo. Faza kontaktowa nie musi być ugryzieniem – może to także być atak łowczy.
Źródło: Martin Tajmr – Pixabay
Faza kulminacyjna
Jest to faza kończąca sekwencję psich zachowań komunikacyjnych – agresywnych. Dochodzi do zakończenia psiej interakcji – ataku lub wycofania się drugiego psa. W tej fazie może wykazywać oznaki zmęczenia, wyczerpania w wyniku stresu. Gdy nie doszło do agresywnej interakcji, ale też, gdy ta interakcja nastąpiła, psy oddalają się, otrzepują, tarzają w trawie, drapią się intensywnie. Te wszystkie zachowania to wyraz zrzucenia napięcia i stresu. Prawidłowe odczytanie tych sygnałów pozwala Opiekunowi dać psu przestrzeń na powrót do stanu równowagi.
Jak rozpoznać i reagować na wczesne sygnały?
Szybkie rozpoznanie sygnałów stresu może zapobiec eskalacji. Ważne jest, abyśmy byli wyczuleni na wszelkie oznaki stresu lub dyskomfortu u swoich psów i reagowali, zanim sytuacja wymknie się spod kontroli.
Zapobieganie eskalacji
Rozpoznanie wczesnych sygnałów, takich jak odwracanie głowy, usztywnienie ciała czy oblizywanie warg, pozwala na podjęcie działań zapobiegawczych. Warto
szybko podjąć działanie i wesprzeć swojego psa: wycofać się z sytuacji stresowej, aby pies poczuł się bezpieczniej, zwiększyć dystans, stanąć pomiędzy psami. Nasza reakcja musi być adekwatna do sytuacji, w której się znaleźliśmy.
Budowanie bezpiecznej relacji z psem
Zrozumienie psiej mowy ciała i reagowanie na nią w odpowiedni sposób, pomaga budować zaufanie między nami a psem. Dbanie o potrzeby emocjonalne psa oraz zapewnienie mu stabilnego i bezpiecznego środowiska, to fundament do zapobiegania agresji.
Podsumowanie
Zrozumienie komunikacji agresywnej u psów, to nie tylko klucz do zapobiegania konfliktom, ale także do budowania zdrowej relacji z czworonogiem. Psy komunikują się w subtelny sposób, a ignorowanie ich sygnałów może prowadzić do niebezpiecznych psich konfliktów i ogromnego stresu u psa i Opiekuna.
Pamiętajmy – nasz pies nie jest w stanie słownie zdystansować innego osobnika, przekazać mu werbalnie, że nie ma ochoty, lub spotkanie nie jest mu „na rękę”. Próbuje jak tylko może mową swojego ciała wyrazić swoje zamiary, intencje, potrzeby, których my ludzie często nie rozumiemy. Niestety często sami narażamy nasze psy na niechciane przymuszone interakcje.
Pies ma prawo komunikować sygnały agresywne, a my ludzie mamy obowiązek je poznać. Wiedza o tym, co pies próbuje przekazać, pozwala na unikanie sytuacji stresowych, eskalacji konfliktów a to buduje zaufanie i poczucie bezpieczeństwa w naszej relacji. Myślę, że warto.
