Behawioryzm w żywieniu psów i kotów

“Kot niejadek, grymaszący przy każdym posiłku lub pies, który pożera wszystko co tylko może, a zawartość miski opróżnia szybciej niż prędkość światła.” Znajome? Jeśli tak, to najprawdopodobniej Twoje zwierzę może mieć poważniejsze problemy niż Ci się wydaje!

Myślę, że wiele z was, słysząc słowo BEHAWIORYZM od razu w głowie wyobraża sobie psa z problemami behawioralnymi, agresją, lękiem separacyjnym, ciągnięciem na smyczy, itd. Jest to jak najbardziej trafne myślenie, jednak nie do końca…. Behawioryzm zajmuje się ogólnie mówiąc zachowaniem – i tym dobrym i tym złym. Nie jest jednak zarezerwowane tylko dla zwierząt wykazujących problemy w zachowaniu. Behawioryzm może również dotyczyć spożywania posiłków przez zwierzę, a bardzo często są to problemy, z którymi właściciel nic nie robi lub nie wie, że powinien się tym zająć.

Behawioralne aspekty żywienia zwierząt to najczęściej te, które dotyczą nadmiernego apetytu lub wręcz przeciwnie braku apetytu.

Żarłoczność

Szybkie zjadanie pokarmu, często nawet połykanie go bez rozgryzania to dosyć częsty problem wielu opiekunów psów. Z czego jednak może wziąć się takie zachowanie? Tak na prawdę jest kilka możliwości.

Zwierzę wzięte ze schroniska

Pomimo usilnych starań wielu schronisk, o to by zwierzaki tam przebywające miały jak najlepsze warunki, to natłok jaki niestety panuje w większości z nich uniemożliwia co wrażliwszym osobnikom spożywania pokarmu w spokojnych warunkach. Zwykle wygląda to tak, że w jednym kojcu przebywa kilka psów, w którym panuje zasada “KTO PIERWSZY TEN LEPSZY”. Psy zjadają posiłek szybko, po pierwsze mając świadomość, że ten który zje szybciej może uszczknie coś jeszcze od kumpla obok, który może zje wolniej.

Długie przebywanie w takich warunkach bardzo mocno oddziałuje na psy i ich zachowanie podczas jedzenia. Jak już wiemy, zachowania powtarzalne są kodowane i zapamiętywane – i tak jest właśnie w tym przypadku, pies po prostu nie umie inaczej jeść posiłku niż tylko w taki sposób.

Lęk lub trauma

Bardzo często pies zjada szybko posiłek, ponieważ wystąpiła jakiś czas temu u niego trauma związana z jedzeniem lub podczas jedzenia. Spożywanie posiłków jest dla niego bardzo niekomfortowe, więc aby jak najszybciej uciec z tej sytuacji jedynym wyjściem jest jak najszybsze zjedzenie posiłku. Takim traumatycznym wydarzeniem może być tak na prawdę wszystko, mogło coś spaść obok psa, który akurat jadł posiłek, mógł się czegoś wystraszyć, itd.

Nieodpowiednia miska

Strach przed własną miską brzmi komicznie, ale często jest to powód, dla którego możemy zaobserwować u psów żarłoczność podczas spożywania posiłków.

Takie zachowania między innymi często można zaobserwować u psów, które zjadają posiłki z metalowych miskach, które podczas jedzenia tłuką się o kafelki. Innym problemem związanym z miską psa jest jej niedogodne umiejscowienie, np. w głośnym miejscu, obok głośnych sprzętów (pralki) lub w korytarzu, gdzie zwykle przewija się sporo osób.

Niedobory w diecie

Mało osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że braki niektórych składników odżywczych, mogą powodować, że pies wyszukuje jedzenia, je łapczywie posiłki oraz np. zjada odchody.

Zbyt małe porcje jedzenia

Niekiedy właściciele dawkują karmę dla własnego psa „na oko”, nie czytając etykiety podawanej karmy, nie mówiąc już o indywidualnym wliczeniu zapotrzebowania. Zwykle podają jej za dużo, ale zdarzają się i takie osoby, które dają jej zdecydowanie za mało, co może być przyczyną rzucania się wręcz psa na jedzenie.

Predyspozycje rasowe

Istnieją rasy, które mają zaburzony mechanizm odpowiadający za uczucie sytości, co sprawia, że są one wiecznie głodne. Rasy takie to między innymi: labrador retriever oraz golden retriever.

Brak apetytu

Problem z niezjadaniem lub grymaszeniem przy posiłku, zdecydowanie częściej możemy zaobserwować u kotów, ale psy „niejadki” również się zdarzają. Jakie mogą być tego powody?

1) Dyskomfort lub ból – Psy odczuwające dyskomfort powiązany z problemami układu pokarmowego (wzdęcia, niestrawność, refluks) mogą niechętnie spożywać posiłki. Zwłaszcza jeśli ból brzucha występuje po zjedzeniu posiłku – kojarzą sobie wtedy jedzenie z bólem.

2) Nieodpowiednie posiłki – Psy tak jak i ludzie, mają swoje ulubione smaki. Jedni preferują smaki rybne, niektórzy już niekoniecznie. Podobnie jest z psami, bardzo możliwe, że serwowana karma nie jest dla psa atrakcyjna.

3) „Możliwość” wyboru – Bardzo często popełniany błąd przez opiekunów psów to podawanie miski z jedzeniem, a kiedy pies nie zje, podanie mu bardziej atrakcyjnego jedzenia. Pies uczy się za pomocą skojarzeń, jeśli wie, że nie zjadając porcji jedzenia, w nagrodę dostanie później coś lepszego, to dlaczego nie skorzystać.

4) Nieodpowiednia miska lub miejsce jedzenia – u niektórych psów, takie sytuacje mogą wywołać szybkie spożywanie posiłku, by jak najszybciej wyjść z stresowej sytuacji, a u innych odwrotny skutek – pies nie chce jeść, bo czuje się niekomfortowo.

Sposoby na psa żarłoka

W zależności od powodu danego zachowania, dobiera się odpowiednie postępowanie. Sposobami na spowolnienie spożywania posiłków przez zwierzaka, skuteczne mogą okazać się:

1) Podawanie mniej, a częściej – w przypadku psów lękliwych, ze schronisk lub po trudnych przejściach, ważne jest by pies czuł się bezpiecznie i miał świadomość, że to jedzenie jest i będzie mu podawane, i nie musi zjadać go w szybkim tempie często ze strachu, że ktoś mu je zabierze.

2) Podawanie posiłków w kongu / lick macie /macie węchowej – Uniemożliwienie szybkiego spożywania posiłków jest dobrym sposobem na psy z natury żarłoczne, ale i lękliwe. Lizanie bowiem sprawia, że pies się relaksuje, wycisza. Spożywanie posiłków trwa zdecydowanie dłużej. (niestety miski spowalniające jedzenie często frustrują bardziej psy i mogą pogłębiać problem)

3) Podawanie posiłków w trakcie treningów – świetnie sprawdzi się dla psów reaktywnych oraz szczeniąt. Spokojnie jeden posiłek dziennie możemy podawać podczas treningu z psem, aktywuje to psa do pracy z nami, zapobiega szybkiemu zjadaniu posiłku oraz męczy go również psychicznie. Dobrze sprawdzi się również, przy psach z nadwagą – uzyskujemy bowiem wtedy ujemny bilans kaloryczny.

Sposoby na psa niejadka

Jeśli brak apetytu nie jest spowodowane chorobą psa, to możemy spróbować jednego z poniżej podanych sposobów, zachęcających psa do jedzenia.

1) Systematyczność – podawanie posiłków o konkretnych godzinach oraz zostawianie miski z jedzeniem na maksymalnie 15min. Jeśli pies nie zje posiłku po tym czasie, zabieramy miskę, a następny posiłek podajemy o kolejnej ustalonej porze. W ten sposób pies uczy się, że jeśli nie zje posiłku o wyznaczonej porze, to nie dostanie nic w zamian.

2) Dosmaczanie lub zmiana diety – nie ukrywajmy, że sucha karma jest zdecydowanie mniej atrakcyjna niż karma mokra lub dieta domowa. Jeśli jest taka możliwość, dobrze jest zmienić dietę psa na bardziej atrakcyjną, a jeśli nie mamy takiej możliwości możemy dodawać równego rodzaju „dosmaczacze” do karmy: posypki, niewielką ilość oleju lub mokrej karmy, by wzbogacić ją smakowo.

3) Jedzenie w formie aktywnej – podawanie jedzenia w kongach, matach węchowych lub podczas treningu może znacznie poprawić jej atrakcyjność.

4) Zmniejszenie ilości podawanych posiłków – Niektóre psy nie potrzebują jeść 3 razy dziennie, zwykle wystarcza im podawanie pokarmu dwa razy dziennie lub jeden raz dziennie.

Autor: Julia Korczyńska

O autorze:

Nazywam się Julia i jestem dietetykiem zwierzęcym oraz technikiem weterynarii czynnie pracującym w zawodzie. Praca w różnych miejscach – począwszy od sklepów zoologicznych, po pracę właśnie jako technik weterynarii – pokazała mi jak ważna jest dieta w życiu zwierzaka.
Ukończyłam kursy dietetyka zwierzęcego oraz poszerzyłam swoją wiedzę o literaturę. Dokształcam się cały czas, inwestuję w wiedzę, bo dietetyka zwierzęca to moja najprawdziwsza pasja!
Chcę pomagać właścicielom psów i kotów w doborze odpowiedniego modelu żywienia, przy odchudzaniu, jak również przy komponowaniu diet leczniczych.
Prowadzę konsultacje dietetyczne w Trzebińskim Centrum Weterynaryjnym, jak również online lub z dojazdem do klienta.

Zainteresowanych zapraszam do kontaktu:
dogtinokonsultacje@gmail.com
www.fb.com/dogtino